آپاندیس زائده ای کوچک و انگشتی شکل است که از روده بزرگ منشعب می شود و در ناحیه پایین و راست شکم منشعب می شود و می تواند باعث مشکلاتی جدی شود . آپاندیسیت در واقع التهاب آپاندیس است .
هیچ کس دقیقا از عمکرد آپاندیس اطلاعی ندارد. تنها چیزی که می دانیم این است که عدم وجود آن مشکلی در روند زندگی ایجاد نمی کند و برداشتن آن ، منجر به عوارض خاص وآشکاری نیز نمی شود. از این رو میتوان گفت تورم آپاندیس پاسخ به هر گونه عفونت در بدن است.
هنگام بروز آپاندیس دردی در ناحیه پایین شکم در سمت راست حساس می شود و ادامه پیدا می کند؛ به طوری که با مصرف داروهای مسکن نیز خوب نمی شود و باید حتما جراحی شود.
آپاندیسیت یک فوریت پزشکی است و نیاز فوری به عمل جراحی برای برداشتن آپاندیس دارد. عدم درمان آپاندیس ملتهب ، می تواند منجر به سوراخ شدن یا ترکیدن آن و نفوذ مواد عفونی به داخل حفره شکم و نهایتا منجر به التهاب جدی پوشش حفره شکمی گردد که می تواند بسیار کشنده باشد .
گاهی اوقات آبسه چرکین ( عفونتی که از سایر نقاط بدن جمع شده ) به شکل آپاندیس ملتهب نیز بروز می کند آبسه آ پاندیس وضعیت اورژانسی ندارد ، اما متاسفانه، بدون عمل جراحی تشخیص داده نمی شود. آپاندیس می تواند در هر شرایط سنی رخ دهد، اما در سنین زیر ۲ سال بندرت رخ می دهد و بین سنین ۱۰ و ۳۰ معمولا شایع تر است.
علائم آپاندیس عبارتند از:
- درد مبهم در نزدیکی ناف و یا قسمت فوقانی شکم که به پایین شکم و سمت راست حرکت می کند . (اولین نشانه ی آپاندیسیت است.)
- کاهش اشتها شدید
- تهوع یا استفراغ بلافاصله پس از شروع درد شکم
- تورم شکم
- تب و لرز و حالت گیجی
- ناتوانی در دفع گاز
- معده درد بیشتر از همیش
- تکرر بیش از حد ادرار
تقریبا در ۵۰% از مواقع ، سایر علائم آپاندیس بصورت زیر ظاهر می شود :
- درد مبهم در هر نقطه از شکم بالا یا پایین ، پشت
- ادرار دردناک.
- استفراغ که پیش از شروع درد شکمی باشد.
- یبوست یا اسهال همراه با نفخ شدید
در صورتیکه هر یک از علائم ذکر شده در بالا را در خود یا دیگران مشاهده نمودید ، تشخیص و درمان به موقع، بسیار مهم است و از خوردن، آشامیدن ، و یا استفاده از هر گونه داروهای مسکن، آنتی اسیدها ، مسهل ها، کیسه های آب گرم که می تواند باعث التهاب آپاندیس شود جدا خودداری کنید.
چه عواملی منجر به آپاندیسیت می شود؟
آپاندیسیت زمانی رخ می دهد که آپاندیس بوسیله ی مدفوع، جسم خارجی و یا انواع بیماریهای سرطان مسدود شده باشد. همچنین انسداد ممکن است در اثرعفونت نیز ایجاد شود .
آپاندیسیت چگونه تشخیص داده می شود؟
تشخیص آپاندیس نیاز به دقت زیادی دارد.علائم آپاندیسیت اغلب مبهم و یا بسیار شبیه به بیماری های دیگر، از قبیل مشکلات کیسه صفرا، التهاب معده ، عفونت روده و مشکلات تخمدان و ... می باشد.
تست های زیر معمولا برای تشخیص آپاندیسیت انجام می گیرد:
- آزمایش تشخیص التهاب شکم
- آزمایش ادرار برای رد احتمال عفونت ادراری
- معاینه مقعدی
- آزمایش خون
- سی تی اسکن یا سونوگرافی
نحوه درمان آپاندیسیت چگونه است ؟
جراحی برای برداشتن آپاندیس ، که آپند کتومی نامیده می شود . اگر بیمار مشکوک به آپاندیسیت باشد ، پزشک جهت رعایت جانب ایمنی سریعا برای برداشتن آپاندیس جهت جلوگیری از پارگی آن اقدام می کند.
اما اگر آپاندیس آبسه کرده باشد دو اقدام می تواند برای بیمار انجام شود۱- یکی تخلیه آبسه چرک و مایع ۲- برداشتن آپاندیس .
آیا می توان از ابتلا به آپاندیسیت پیشگیری کرد ؟
هیچ راهی برای پیشگیری از آپاندیسیت وجود ندارد. با این حال، آپاندیسیت در افرادی که از غذاهای سرشار از فیبر مانند میوه و سبزیجات تازه استفاده می کنند، کمتر رخ می دهد .
پس از برداشتن آپاندیس ، در صورتیکه هر یک از علائم زیر را داشتید سریعا با پزشک خود تماس بگیرید :
- استفراغ شدید
- افزایش درد شکمی
- سرگیجه / احساس غش
- خون در استفراغ یا ادرار
- افزایش درد و قرمزی در محل برش جراحی
- تب
- چرک در زخم
- مواد غذایی برای مقابله با آپاندیسیت : ( احتمالا از خود سوال می‌کنید که آیا می‌شود از این بیماری پیشگیری کرد یا خیر , همچنان که گفته شد به عقیده‌ی متخصصان روش خاصی برای پیشگیری از این مشکل وجود ندارد. اما با این حال با گنجاندن برخی مواد غذایی در رژیم روزانه می‌شود خطر بروز این مشکل را کاهش داد. داشتن تغذیه‌ای مناسب در حفظ سلامت لوله‌ی گوارشی نقش اساسی دارد.
- میوه‌های سرشار از فیبر:
-
داشتن یک رژیم غذایی سرشار از مواد فیبری باعث کاهش احتمال بروز آپاندیسیت می‌شود. فیبرهای غذایی مانع جمع شدن مدفوع و مواد زائد در آپاندیس و مسدود کردن آن می‌شوند. مصرف میوه‌ها یکی از بهترین روش‌ها برای افزایش میزان جذب فیبرهای غذایی هستند.
- غلات کامل:
-
اگر می‌خواهید روده‌هایتان در سلامت بمانند و از مشکل آپاندیسیت در امان بمانید مصرف غلات کامل را دریابید. خوشبختانه امروزه این مواد غذایی در دسترس هستند و جایگاه خود را در چهارچوب تغذیه‌ی سالم پیدا کرده‌اند. توصیه می‌کنیم نان و پاستاهای تهیه شده از آرد سبوس‌دار، ذرت، جوی دوسر، بلغور و به طور کلی غلات کامل را در اولویت برنامه‌ی غذایی خود قرار دهید.
- مواد غذایی ضدالتهاب :
-
آپاندیسیت نوعی التهاب است. برای در امان ماندن از هر نوع التهابی در بدن به سراغ مواد غذایی ضدالتهاب بروید. این مواد غذایی شما را از عفونت و التهاب حفظ می‌کنند. از بهترین مواد غذایی ضدالتهاب میتوان به ماهی‌های چرب، سیر و پیاز وچای سبز و ...اشاره کرد.
