یکی از عوامل سنجش سلامت سیستم عروقی و قلبی در تمام افراد با سنین و شرایط بدنی متفاوت فشار خون میباشد . هرچه افراد پابه سنین بالا میگذارد انواع بیماریها از جمله بیماریهای قلبی بسراغ آنها رفته و تهدیدی برای سلامتی محسوب میشود. دراین شرایط تنها راه حل , مراجعه به پزشک و انجام معاینات دوره ای است . اما برای تمام افراد مراجعه دوره ای مقدور نیست از طرفی نمیتوان نسبت به این امر بی تفاوت بود بدین جهت پای انواع فشارسنج ها به میان می آید .
تعریف فشار خون :
به زبان ساده عبارتست از نیروی که از طرف خون در جریان به دیواره رگ ها بدن وارد میگردد .
فشارخون بالا چیست؟
بیماری است که از آن به مرگ خاموش تعبیر میگردد و در بیشتر موارد تا مدت ها علا یمی از خود نشان نمی دهد بیماری بسیار خطرناک می باشد. افرادی که دچار فشار خون بالا هستند حتی در حین استراحت نیز فشار خون بالایی دارند.
فشار خون بالا در اثر فاکتورهایی مانند اضافه وزن و چاقی , مصرف دخانیات ومصرف الکل , سن , عدم انجام ورزش و نداشتن تحرک , اضطراب و استرس ,مصرف فست فود و عدم مصرف منظم سبزی و میوه و... پدیدار میگردد.
فشارخون بالا اگر سریعا شناسایی و درمان نشود میتواند منجر به بیماریهای مانند سکته مغزی , سکته قلبی , مشکلات عدیده بینایی , نارسایی های کلیوی گردد
فشار خون پایین :
این بیماری نیز میتواند خطرات زیادی را بدنبال داشته باشد این مشکل بر جریان سراسر خون تاثیر منفی دارد . این بیماری نیز در اثر کم آبی ,در اثر مصرف داروهای خاص , مشکلات قلبی , مشکلات کلیه و سکته مغزی غیره رخ دهد. که در صورت عدم توجه به بیماریهای همچون نارسایی قلبی , آسیب به قلب را منجر شود .
دستگاه فشارسنج چیست :
برای تشخیص فشار خون بالا (سیستولی ) یا پایین ( دیاستولی) استفاده می شوند. فشار خون با کمک دستگاهی به نام فشارسنج یا اسفیگمومانومتر(Sphygmomanometer) اندازه گیری می گردد . کاربرد این دستگاه بطور منظم برای کسانی که دچار مشکلات فشارخون بالا هستند ضروری و مهم میباشد. فشارسنج دارای کاربری کافی برای منزل و محیط های مرتبط با درمان است .
دستگاه بدین صورت عمل مینماید که با بسته شدن یک کاف مخصوص اطراف آرنج یا مچ ( بازوبند ) ، جریان خون در رگ بیمار متوقف شده و سپس مجددا جریان می یابد و با شنیدن صدای نبض گونه بیمار توسط دستگاه، فشار خون اندازه گیری می شود.
فشار سنج ها دارای انواع مختلف میباشند مانند عقربه ای , جیوه ای و دیجیتالی. در حالی که فشارسنج دیجیتالی با توجه به عدم نیاز به مهارت و تخصص خاص در اولویت خرید و استفاده بیشتر برای منازل قرار دارد.
فشارسنج جیوه ای :
گزینه مناسب برای پزشکان و کادر درمان میباشد . دارای دقت بالا در عملکرد و خطای کم در نتیجه اندازه گیری باعث محبوبیت این نوع فشارسنج گردیده است . اما از ایرادات وارده بر این نوع فشارسنج استفاده از جیوه که ماده سمی است و آسیب جدی برای محیط زیست در اثر شکستن بدنبال دارد,میباشد.بدین جهت استفاده از فشارسنج هایی که جیوه در آن بکار نرفته دراولویت میباشد.
فشارسنج عقربه ای :
این نوع فشارسنج ها دارای مدل های مختلف در بازار هستند که یا بر روی میز پزشک قراردارد و یا بصورت دیواری نصب می شوند. مدل هایی که بر روی دیوار نصب می شوند حالت ثابت دارند .اما مدل های رومیزی آن معمولا پرتابل بوده و به راحتی قابلیت حمل دارند.
فشارسنج های عقربه ای به جرات میتوان گفت که از دقیق ترین انواع دستگاه های هستند که استفاده از آن ها نیاز به مهارت خاص و پزشکی دارد وعمدتا توسط پزشکان یا پرستاران مورد استفاده قرار می گیرند. نکته دیگر در رابطه با این دستگاه این است که حتما فرد دیگری باید فشار خون بیمار را اندازه گیری کند و خودشخص نمی تواندفشار خون خود را اندازه گیری کند. عملکرد بدین شکل است که کاف دور بازوی بیمار بسته شده و توسط پوآر پر از هوا می شود و شریان بیمار را می بندد. سپس هوای داخل کاف توسط یک پیچ تنظیم خارج شده و فشار هوا باعث حرکت عقربه ی دستگاه بر روی صفحه می گردد. لازم است که از یک گوشی پزشکی استفاده شود تا که پزشک توسط آن صدای قلب را شنیده و فشار خون را اندازه گیری نماید.
فشارسنج دیجیتالی :
مزیت این نوع فشارسنج بدین صورت است که به صورت اتوماتیک اندازه می گیرد و نیزاستفاده از این دستگاه نیاز به مهارت خاصی ندارد وهرفردی و درهرسطحی از تخصص و سن میتواند فشار خود و دیگران را بگیرد. دارای انواع بازویی و مچی است که عموما به علت دقت پایین فشارسنج دیجیتالی مچی مورد استفاده آنچنانی ندارد . در فشارسنج دیجیتالی بازویی , کاف به دور بازو بسته شده و با زدن دکمه استارت بازوبند پر از هواشده و همچنانکه گفته شد بصورت اتوماتیک وار فشارفرد گرفته از آن جایی که زمان اندازه گیری فشار خون بسیار کوتاه است و روی صفحه نمایش بزرگی , اطلاعات اندازه گیری شده به نمایش در می آید. پارامتر های دیگر مانند ضربان قلب قابل اندازه گیری است وتمام اطلاعات در حافظه دستگاه ذخیره گشته و چون دارای حافظه داخلی است تعدادی از نتایج اندازه گیری شده با ذکر تاریخ , بعنوان سابقه ثبت میگردد . این ویژگی بخصوص درزمانی قابل اهمیت است که پزشک معالج فرد نیاز به گزارشی از فشار خون بیمار در طی مدت زمان مشخص دارد . البته در بعضی از مدل ها میتوان اطلاعات را توسط آپشن های چون بلوتوث به کامپیوتر منتقل نمود.
نکات مهم در اندازه گیری فشار خون:
در اندازه گیری فشار خون بیمار حداقل ۵ دقیقه قبل از اندازه گیری فشار خون استراحت نماید وبحالت ثابت نشسته باشد , به این نکته توجه گردد بهتر است در ابتدا هم از دست راست و هم از دست چپ اندازه گیری انجام شود و دستی که فشارخون بیشتری را نشان داد برای دفعات بعدی استفاده شود. هنگام گرفتن فشار خون، بیمار بهتر است صحبت نکند. در بستن کاف یا بازوبند فشار سنج، باید ۲ تا ۳ سانتی متر بالاتر از گودی آرنج قرار داشته باشد. گارانتی و خدمات و پشتیبانی پس از فروش باید لحاظ گردد . بهتراست عملکرد دستگاه با برق و باطری در نظر گرفته شود.
